Doentip© van de maand


Hier lees je elke maand een prikkelende spreuk met daaraan gekoppeld een praktische tip om deze spreuk direct in praktijk te brengen. De Doentips zijn voorbeelden van het gedachtegoed van Reinoud van Rooij Trainingen.

Aanmelden Doentip

* indicates required

Doentip van de maand

Doentip van de Maand

Probeer eerst te begrijpen, dan begrepen te worden

Autobiografische luisteren
Normaal gesproken proberen we altijd eerst begrepen te worden. De meeste mensen luisteren niet met de bedoeling om iemand te begrijpen; ze luisteren om antwoord te kunnen geven. Ze zijn zelf aan het woord of bereiden zich daarop voor. Ze filteren veel door hun eigen waarheidsgedachten. Autobiografisch luisteren heet dat..

'Oh ja, ik weet precies wat je bedoelt! Ik heb precies hetzelfde meegemaakt. Ik zal je vertellen hoe dat ging.'

Ze projecteren hun eigen film op het leven van iemand anders. Als ze met iemand problemen krijgen nemen ze een houding aan in de trant van 'hij begrijpt het gewoon niet'. Vader: 'Ik begrijp mijn zoon niet. Hij wil gewoon niet naar mij luisteren…..'

Ja, ja, ja, ja.....
Om iemand te begrijpen moet jij naar hém luisteren!! Als iemand iets zegt luisteren we vaak op een van de vier volgende niveaus:
1. Negeren: helemaal niet luisteren 'ja, ja, ja, ja'
2. Doen alsof: 'Ja, ja. Ja, ja.Goh interessant'
3. Selectief/autobiografisch luisteren: we horen dan alleen bepaalde dingen (die we willen horen). 'Oh ja, dat herken ik....'
4. Empathisch luisteren: luisteren met de intentie om de ander te begrijpen. Je zoekt naar mogelijkheden om de ander echt te begrijpen. Je verplaatst je in het referentiekader van de ander. Je bekijkt de wereld zoals hij hem bekijkt

Vormen van autobiografisch luisteren
Er zijn vier verschillende vormen van autobiografisch luisteren:
1. oordelen: we zijn het ergens mee eens of niet
2. onderzoeken: we stellen vragen vanuit ons eigen referentiekader
3. adviseren: we geven raad op grond van onze eigen ervaringen
4. interpreteren: we proberen erachter te komen waarom mensen zich op een bepaalde manier gedragen en baseren ons daarbij op onze eigen motieven

Voor alle vier geld dat je luistert met je eigen waarheid als referentie. Hiermee hoor je alleen die dingen die kloppen met jou waarheid. Je interpreteert feiten zodanig, dat ze kloppen met wat jij denkt dat waar is. Onderzoeken lijkt geïnteresseerder en sympathieker dan oordelen, maar de intentie is precies hetzelfde namelijk 'Gelijk willen hebben in wat JIJ denkt dat waar is'.

Wat is empathisch luisteren niet
Empathisch luisteren is geen methode 'actief' of 'reflectief' luisteren. Dat komt in praktijk neer op nazeggen. Een dergelijke methode is een techniek en heeft niets te maken met eigen persoonlijkheid. Het is in feite weer autobiografisch luisteren. Als je luistert, projecteer je weliswaar niet je eigen film tijdens het contact met de ander, maar je motief om te luisteren is nog steeds naar je eigen film kijken. Je wilt de ander gewoon nog steeds vooral antwoord geven, hem controleren en manipuleren.

Wat is empathisch luisteren wel
Empathisch luisteren is luisteren met de intentie om de ander te begrijpen. Je verplaatst je in het referentiekader van de ander. Je bekijkt de wereld zoals hij hem bekijkt. De essentie van empathisch luisteren is niet dat je het met iemand eens wordt, maar dat je verstandelijk en gevoelsmatig begrip voor hem hebt. Bij empathisch luisteren gebruik je niet alleen je oren, maar ook je ogen en vooral je hart.

Empathisch luisteren heeft ook bepaalde risico's. Je moet wel erg zeker van jezelf zijn om goed naar iemand te luisteren. Je stelt je namelijk open voor beïnvloeding door de ander. Je bent kwetsbaar. Het klinkt paradoxaal, maar om invloed uit te kunnen oefenen, moet je zelf beïnvloedbaar zijn. Je moet de ander echt begrijpen.

Wat gebeurt er met jezelf?
En wat gebeurt er met jezelf? Hoe meer begrip je hebt voor anderen, hoe meer je hen zult waarderen. En dat is prettiger dan omgaan met het conflict dat je van iemand houdt, maar die persoon alsmaar niet begrijpt. Hoe meer begrip jij hebt voor een ander hoe meer degene geneigd zal zijn om ook eens te kijken naar jou kant van het verhaal. Echter dit is een resultaat en geen doel. Want anders is het gewoon weer autobiografisch luisteren. En hoe meer begrip je hebt voor een ander, hoe meer ruimte er komt voor creatieve oplossingen. Als je begrijpt wat de werkelijke motieven zijn van iemand die vaak achter de standpunten zitten, zijn er vaak veel meer oplossingen mogelijk.


Doentip van de maand

  1. Kies iemand om wie je geeft, maar waarmee het nu niet lekker loopt. (kind, partner, collega, ouder)
  2. Zeg dat je hebt gelezen over empathisch luisteren en dat je het graag wilt proberen om meer begrip te krijgen voor de ander.
  3. Laat de ander vertellen wat hem/haar dwars zit en luister empathisch met de oprechte intentie om de ander te begrijpen. Dit betekent niet dat je de ander gelijk hoeft te geven. Je leeft je in in de gedachtewereld van de ander. Je kruipt als het ware in de huid van de ander. Je herformuleert de inhoud en je laat je gevoel zien. Je stelt alleen 'snap' vragen als: 'wat bedoel je precies met', 'kan je daar een voorbeeld van geven', 'hoe zie/ervaar je dat precies', 'wat voel je dan?', 'wat zit je nog meer dwars' etc.
  4. Na 15 minuten stop je en trek je je even terug (even buiten lopen bijvoorbeeld) om het gesprek te laten bezinken.
  5. Daarna vraag je of de ander zich ook daadwerkelijk begrepen voelt

NB: mocht je dit te moeilijk vinden, dan kan je ook beslissen om allebei 15 minuten empathisch te luisteren. Zeer belangrijk is dat je dit na elkaar doet en niet tegelijk! Dus eerst de ene 15 minuten, 5 minuten pauze, en dan de ander 15 minuten.

;-) Reinoud

Bron: Stephen R. Covey




Vorige Doentips
  •  Waarom je gelukkig willen voelen, je zo ongelukkig maakt. 19-04-2018
  •  Hoe verander je gedrag écht? 09-06-2016
  •  Zo breng je humor in je presentatie 21-03-2016
  •  Kiezen maakt gelukkig 02-12-2014
  •  Zo presteer je 16x beter 10-06-2014
  •  Presentatie tip 4: Hoe concreter hoe beter 03-01-2013
  •  Eerlijk Manipuleren... 11-11-2012
  •  Organisatieveranderingen, hoe presenteer je die? 11-11-2012
  •  Dé belangrijkste tip om een presentatie BOEIEND te maken 31-08-2012
  •  De 5 gouden regels voor effectief gebruik van PowerPoint 16-06-2012
  •  Hoe beantwoord je lastige vragen tijdens een presentatie? 26-04-2012
  •  7 tips om vol te houden. Manipuleer jezelf! 27-09-2011
  •  Hoe krijg je je zin? 29-08-2011
  •  Bij complexe beslissingen moet je niet logisch nadenken 22-06-2011
  •  Hoe geef je kritiek zonder dat het ruzie wordt? 03-05-2011
  •  Gewoon doen is veel effectiever dan positief denken 27-04-2011
  •  Wat weet je nou als je pas 1 minuut oud bent? 17-03-2011
  •  Mededogen is: erkennen dat je een onvolmaakt, feilbaar wezen bent, die fouten maakt 19-02-2011
  •  Probleem van weten wat liefde is, is dat je stopt met ontdekken wat het nog meer zou kunnen zijn. 28-01-2011
  •  Wees gewoon wie je wenst te zijn, anders word je zo irritant voor je omgeving 07-12-2010
  •  Probeer eerst te begrijpen, dan begrepen te worden 22-11-2010
  •  Je kan niet veranderen wat je niet erkent 27-10-2010
  •  Ook een vaag idee van wat je wilt, is meer dan genoeg om gewoon te beginnen 21-08-2010
  •  Als je wilt 'ZIJN', dan moet je iets 'DOEN' 05-07-2010
  •  Heb je ooit niet een probleem gehad? 25-06-2010
  •  Je bent niet dom als je dom doet 17-05-2010
  •  Het is goed zoals het is, en er is nog veel te doen 01-04-2010
  •  Als je vast zit moet je gaan geven 22-03-2010
  •  Als je doet wat je wilt ervaar je wie je bent 30-01-2010
  •  Als je NU geen probleem hebt, op dit moment, dan heb je simpelweg geen probleem 30-12-2009
  •  Dringend is niet hetzelfde als belangrijk 06-11-2009
  •  Hoe beter je onderscheid kan maken, hoe krachtiger je wordt 07-10-2009
  •  Het beste wat je kunt doen voor de toekomst is leven met alles wat je hebt in het NU 23-09-2009
  •  Het is niet fout om te denken in goed en fout, het werkt alleen niet 04-08-2009
  •  De kunst is niet hoe je iets nooit meer doet, maar hoe snel je voor iets anders kiest als je 'het' weer doet 23-07-2009
  •  Waardevol zijn is de allerbeste manier om waarde te creeren 13-07-2009
  •  Alles wat je doet heeft effect 06-07-2009
  •  Wat zou liefde nu doen? 22-06-2009
  •  Werkelijke vrijheid is het vermogen om een impuls ondergeschikt te maken aan je waarden 14-06-2009
  •  Wie ben jij in vredesnaam om te twijfelen aan jouw GROOTSHEID 03-06-2009
  •  Take into account that great love and great achievements involve great risk. (Daila Lama) 30-05-2009
  •  Wie geeft die leeft 26-05-2009
  •  Je bent niet je resultaten, je hebt resultaten 22-05-2009
  •  Je vermogen om liefde te voelen is de Dow Jones van je leven, graadmeter van verbondenheid en daarmee van succes 10-05-2009
  •  Als je weet waar je naar toe wilt, maar je weet niet waar je bent, ben je volkomen verdwaald 07-05-2009
  •  Als het eenmaal fout is gegaan, dan is het nog vroeg genoeg om je druk te maken. 28-04-2009
  •  Stel... morgen is de laatste dag van je leven..... 21-04-2009
  •  Als je 'falen' vervangt door 'ontdekt hebben hoe je het niet moet doen' geef je jezelf een kans om het nu beter te doen 14-04-2009
  •  Life is happening while you are making other plans 07-04-2009
  •  Als je 90% van je aandacht richt op die 10% die niet goed gaat in je leven, dan ga je naar verloop van tijd denken dat 90% niet goed gaat 31-03-2009
  •  Na inzicht komt ACCEPTATIE, en dan pas actie 23-03-2009
  •  Elke gedachte die je hebt creeert een deel van je toekomst 10-03-2009
  •  Wees de verandering die je in de wereld wilt zien (Ghandi) 26-01-2009
  •  Wat je bewondert in een ander heb je waarschijnlijk bedekt bij jezelf 23-01-2009

  • XXL-Workshop
    Feedback geven en ontvangen
    Een korte krachtige workshop voor een grote groep deelnemers.